Polşa səmasında dron insidenti: Avropa üçün təhlükə siqnalı - TƏHLİL

Rusiya zərbə dronlarının Polşanın hava məkanını pozması və NATO qüvvələrinin köməyi ilə vurulması, sadəcə növbəti hərbi insident deyil, həm də mühüm geosiyasi hadisədir. Bu hadisə Kremlin Ukraynada başladığı müharibənin bütün Avropa qitəsinin təhlükəsizliyini necə təhdid etdiyini aydın şəkildə nümayiş etdirir. Bu, NATO-nun hibrid təhdidlər qarşısında nə qədər həssas olduğunu göstərir və Rusiyanın təcavüzünü cilovlamaqda Ukraynanın həlledici rolunu bir daha təsdiqləyir.
Polşa operativ komandanlığının məlumatına görə, Ukraynanın qərb bölgələrinə hücum zamanı bir neçə Rusiya dronu, ehtimal ki, "Şahed"lər, Polşanın hava məkanına daxil olub. Varşava dərhal reaksiya verərək, öz qırıcılarını və Niderland aviasiyası da daxil olmaqla NATO təyyarələrini havaya qaldırıb. Baş nazir Donald Tuskun əvvəlcə Rusiyanın adını birbaşa çəkməkdən qaçması, lakin daha sonra "pozuntu" və "obyektlərin zərərsizləşdirilməsi" faktını təsdiqləməsi, Polşa və NATO-nun bu vəziyyətə son dərəcə ehtiyatla yanaşdığını göstərir. Jeşuv şəhərindəki mühüm hərbi logistika mərkəzi də daxil olmaqla, bir neçə böyük hava limanının bağlanması təhlükənin ciddiliyindən xəbər verir.
Bu, Rusiya hərbi obyektlərinin NATO ölkələrinin hava məkanını ilk dəfə pozması deyil. Lakin dronların Alyans ölkəsinin səmasında vurulması və Polşanın Təhlükəsizlik Şurasının təcili iclas keçirməsi birbaşa qarşıdurma risklərinin artdığını göstərir.
Polşadakı bu hadisə bir daha təsdiqləyir ki, Ukrayna təkcə öz müstəqilliyini deyil, bütün Avropanı Rusiya təcavüzündən qoruyan ön cəbhədədir. Ukrayna xalqının fədakar və əzmli mübarizəsi olmasaydı, Rusiya qoşunları çoxdan digər ölkələrə təhlükə taradardı. Ukrayna Silahlı Qüvvələri öz qəhrəmanlıq müqaviməti ilə Rusiyanın planlarının daha qərbə irəliləməsinə imkan vermir.
Bu insidentlə Rusiya nəinki NATO-nun reaksiyasını yoxlayır, həm də Avropa sərhədlərində xaos və etibarsızlıq yaratmağa çalışır. Lakin Ukrayna xalqının sarsılmaz iradəsi sayəsində bu təcavüz dayandırılır. Ukraynada vurulan hər bir dron, dayandırılan hər bir hücum təkcə Ukrayna şəhərlərini deyil, həm də qonşu ölkələrin təhlükəsizliyini və sabitliyini təmin edir.
Polşadakı hadisə NATO üçün həyəcan təbili oldu. Bu, bir neçə əsas məqamı ortaya qoydu:
Təhdid realdır: Rusiya təcavüzü Ukrayna ilə məhdudlaşmır. Hava məkanının pozulması da daxil olmaqla hibrid hücumlar Kremlin qonşularını zəiflətmək və qorxutmaq strategiyasının bir hissəsidir.
Müttəfiqlərin həmrəyliyi: Polşanın sürətli reaksiyası və NATO aviasiyasının köməyi, Alyansın kollektiv müdafiəni təmin edən beşinci maddəsinin işlək olduğunu göstərir.
Möhkəmlənmə zərurəti: Avropa İttifaqı və NATO öz müdafiə potensiallarını, xüsusilə də şərq cinahlarında gücləndirməyə davam etməlidir. AB-nin Polşaya müdafiə qabiliyyətini artırmaq üçün 43 milyard avro ayırması vaxtında və zəruri bir addımdır.
Nəticə etibarilə, bu insident Avropada sülh və təhlükəsizliyin Ukraynanın qələbəsi olmadan mümkün olmadığını vurğulayır. Ukraynanın mübarizəsi Avropa ölkələrini gələcək eskalasiya və xaosa qarşı qoruyan bir qalxandır. Qərb Ukraynaya hərtərəfli dəstəyi davam etdirməlidir, çünki bütün Avropa təhlükəsizlik memarlığının gələcəyi onun uğurundan asılıdır.
Azadxan Axundov