Bakıdan Tbilisiyə uzanan etimad körpüsü: tranzit və strateji maraqlar - ŞƏRH

Gürcüstanın Baş naziri İrakli Kobaxidze Azərbaycanı xüsusi dost adlandıraraq iki ölkə hökumətləri arasındakı yüksək səviyyədə etimad və sıx münasibətləri vurğulayıb. Onun sözlərinə görə, danışıqlarda əsas məsələlərdən biri Azərbaycandan Gürcüstan ərazisi vasitəsilə tranzitin yekun təsdiqidir.

Kobaxidzenin Azərbaycanı “xüsusi dost” adlandırması və iki ölkə hökumətləri arasında yüksək səviyyəli etimadın mövcudluğunu vurğulaması Azərbaycan-Gürcüstan münasibətlərinin strateji mahiyyətini bir daha ön plana çıxarır. Onun danışıqlarda əsas məsələlərdən biri kimi Azərbaycandan Gürcüstan ərazisi vasitəsilə tranzitin yekun təsdiqini qeyd etməsi bu münasibətlərin yalnız siyasi deyil, eyni zamanda iqtisadi və geostrateji əsaslara söykəndiyini aydın şəkildə göstərir.

Azərbaycan və Gürcüstan uzun illərdir Cənubi Qafqazda sabitliyin və əməkdaşlığın əsas dayaqlarından biri kimi çıxış edirlər. Hər iki ölkə münasibətlərini qarşılıqlı suverenliyə hörmət, daxili işlərə qarışmamaq və praqmatik əməkdaşlıq prinsipləri üzərində qurub. Mürəkkəb regional və beynəlxalq geosiyasi proseslər fonunda belə bu yanaşma ikitərəfli əlaqələrin etibarlı və davamlı qalmasına imkan verib. Məhz bu etimad mühiti Azərbaycan-Gürcüstan münasibətlərini region üçün nümunəvi tərəfdaşlıq modelinə çevirib.

Azərbaycan Gürcüstan üçün təkcə qonşu dövlət deyil, həm də mühüm iqtisadi və enerji tərəfdaşıdır. Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəməri, Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəməri və Cənub Qaz Dəhlizi kimi irimiqyaslı layihələr Gürcüstanın enerji təhlükəsizliyinin əsas sütunlarını təşkil edir. Azərbaycan qazının Gürcüstana güzəştli və etibarlı şərtlərlə çatdırılması ölkənin sosial-iqtisadi sabitliyinə birbaşa töhfə verir, enerji risklərini minimuma endirir. Bununla yanaşı, Azərbaycan Gürcüstanda nəqliyyat, logistika və infrastruktur sahələrinə yatırdığı investisiyalarla Tbilisinin tranzit potensialının artmasına real dəstək göstərir.

Azərbaycan üçün Gürcüstan mühüm tranzit ölkədir. Bu rolda olmaq Gürcüstanın özü üçün də ciddi iqtisadi üstünlüklər yaradır. Enerji resurslarının və yüklərin Gürcüstan ərazisi vasitəsilə daşınması ölkəyə sabit gəlir mənbəyi qazandırır, yeni iş yerlərinin yaradılmasına və nəqliyyat-logistika sektorunun inkişafına şərait yaradır. Eyni zamanda, Gürcüstan Avropa ilə Asiyanı birləşdirən etibarlı körpü rolunu möhkəmləndirərək beynəlxalq arenadakı strateji əhəmiyyətini artırır. Baş nazir Kobaxidzenin tranzitin yekun təsdiqinə xüsusi diqqət ayırması da bu iqtisadi və geosiyasi dividendlərin Gürcüstan üçün nə qədər vacib olduğunu göstərir.

Mövcud dinamika onu deməyə əsas verir ki, gələcəkdə Azərbaycan-Gürcüstan münasibətləri daha da dərinləşəcək. Enerji sahəsində əməkdaşlıqla yanaşı, yaşıl enerji, bərpaolunan mənbələr, Orta Dəhliz çərçivəsində yükdaşımalar və regional ticarət layihələri yeni inkişaf imkanları açır. Bu istiqamətlərdə əməkdaşlığın genişlənməsi hər iki ölkənin iqtisadiyyatına əlavə stimul verə və regionun tranzit rolunu daha da gücləndirə bilər.

Nəticə etibarilə, İrakli Kobaxidzenin səsləndirdiyi fikirlər Azərbaycan-Gürcüstan münasibətlərinin sadəcə dostluq çərçivəsi ilə məhdudlaşmadığını, dərin iqtisadi maraqlara, enerji təhlükəsizliyinə və qarşılıqlı faydaya əsaslanan strateji tərəfdaşlıq olduğunu bir daha təsdiqləyir. Azərbaycanın Gürcüstana göstərdiyi siyasi və iqtisadi dəstək, Gürcüstanın isə Azərbaycana təqdim etdiyi tranzit imkanları Cənubi Qafqazda sabitlik və inkişaf üçün mühüm amil olaraq qalır və bu əməkdaşlığın uzunmüddətli perspektivdə də davam edəcəyi aydın görünür.

Hikmət Həsənov